Pracę zespołową często porównuje się do łańcucha, gdzie każda osoba to osobne ogniwo. Gdy poszczególne ogniwo jest uszkodzone, łańcuch rozerwie się i nie będzie w stanie pełnić jego funkcji. Trzeba zatem dbać o każde ogniwo, ponieważ powodzenie pojedynczej jednostki prowadzi do powodzenia ogółu.
Razem możemy więcej!
W procesach zarządzania praca zespołowa jest bardzo istotna ze względu na wytwarzany efekt synergii. Trzech pracowników pracujących nad jednym projektem razem jest w stanie osiągnąć więcej, niż gdyby każdy pracował nad nim osobno. Zjawisko to jest często opisywane wzorem 2 + 2 = 5, który bardzo celnie obrazuje uzyskiwany efekt. Synergia występuje tylko wtedy, gdy pracownicy działają wspólnie, w jednym celu. Czasami jednak w zespołach występują pewne bariery, które uniemożliwiają sukcesywną pracę w grupie.
W pracach zespołowych często występują problemy związane z brakiem zaangażowania w powierzone obowiązki, brakiem efektywności czy niechęcią do współpracy. Skąd te problemy? Amerykański pisarz i publicysta Patrick Lencioni opracował ciekawy model, który opisał w swojej powieści biznesowej pod tytułem „Pięć dysfunkcji pracy zespołowej” . Model ten zakłada iż istnieją powiązane ze sobą dysfunkcje, które należy wyeliminować, aby w pełni wykorzystać możliwości zespołu.
Czym jest dysfunkcja?
Z punktu widzenia zarządzania, dysfunkcję można opisać jako brak przystosowania do pełnienia określonych funkcji. Taka dysfunkcjonalność może wpłynąć zarówno na pracę całego zespołu, jak i na pracę pojedynczego pracownika. Wyszczególnione dysfunkcje Lencioni przedstawił w formie piramidy, ponieważ każdy kolejny problem wynika z poprzedniego. Każda dysfunkcja posiada rozwiązanie, które pomaga w integracji z pozostałymi członkami zespołu oraz niweluje efekt asynergiczny.
Poszczególne dysfunkcje pracy zespołowej i rozwiązania polepszające współpracę:
1. Brak Zaufania
Zarówno pierwszą jak i podstawową dysfunkcją pracy zespołowej jest Brak Zaufania. Niski poziom zaufania wśród współpracowników przejawia się poprzez brak pewności w swoje działania. Jeśli pracownicy nie ufają sobie nawzajem, nie są pewni podejmowanych przez nich decyzji i unikają wyrażania swojego zdania. Między nieufającymi sobie nawzajem pracownikami tworzy się pewna bariera, która uniemożliwia sprawne komunikowanie się między sobą.
W jaki sposób zdobyć zaufanie w zespole?
Zdobycie zaufania członków zespołu jest kluczowym elementem pracy zespołowej. Aby zdobyć zaufanie pracowników należy zwracać uwagę w jaki sposób komunikujemy się ze współpracownikami. Komunikacja powinna być swobodna, atmosfera pozytywna a nastawienie do pracowników przyjazne. Duże znaczenie może mieć udzielanie wsparcia i konstruktywnych opinii. Oferowanie drugiej szansy pracownikowi, który popełnił błąd również będzie pozytywnie wpływało na zaufanie.
Pracownicy, którzy mają do siebie pełne zaufanie chętniej oferują pomoc, nie ukrywają swoich słabości i błędów, chętniej wyrażają swoje zdanie czy w końcu ufają decyzjom podjętym przez współpracowników.
2. Obawa przed konfliktem
Z braku zaufania wynika kolejna dysfunkcja, czyli obawa przed konfliktem. Pracownicy obawiają się potencjalnych konfliktów i sporów. Członkowie zespołu obawiają się wyrażać swoje zdanie na dany temat, szczególnie gdy nie jest ono zgodne ze zdaniem innych. Prowadzi to do unikania komentarzy i brania aktywnego udziału w dyskusjach. W takiej sytuacji członek zespołu może biernie zgadzać się na narzucone warunki lub unikać odpowiedzi na dane tematy.
Prawidłowo zgrany zespół jest w stanie wyciągnąć wnioski z przeprowadzonych dyskusji, nawet jeśli poszczególne uwagi mogą zostać odrzucone.
W jaki sposób wyeliminować obawy?
Aby uniknąć obaw przed konfliktami należy uświadomić współpracowników, że dyskusja nie jest zjawiskiem negatywnym. Z dobrze przeprowadzonej dyskusji można wyciągnąć wiele pozytywnych wniosków i uwag, natomiast rozwiązanie zaistniałego już konfliktu może przynieść dużo korzyści zarówno osobom zaangażowanych w spór, jak i firmie.
Na każdym spotkaniu zespołu, należy zaznaczyć, że każdy ma prawo wypowiedzieć się na dany temat.
Przeprowadzane dyskusje powinny być nadzorowane przez lidera, a wszystkie wypowiedzi omawiane grupowo.
3. Brak zaangażowania
Brak zaangażowania członków zespołu wynika z biernego przyjmowania poleceń i warunków pracy. Gdy pracownik otrzymuje zadania, które nie są zgodne z jego ideologią czy przekonaniami, nie czuje się związany z postawionymi celami. Wynikiem takich działań jest brak odpowiedniego zaangażowania w dążeniu do celów, które wyznacza firma, co przekłada się na faktyczną efektywność pracownika.
W jaki sposób zwiększyć zaangażowanie pracowników?
Aby zwiększyć zaangażowanie członków zespołu w konkretne projekty, należy przede wszystkim przedstawić jasne i zrozumiałe cele, do których firma dąży.
Wspólne burze mózgów podczas spotkań projektowych oraz podczas ustalania celów projektów są też świetnym pomysłem!
Menadżer projektu powinien pamiętać o odpowiednim motywowaniu współpracowników. Należy pamiętać, aby uświadamiać jakie korzyści przynosi praca zespołowa oraz w jaki sposób można osiągnąć postawione cele.
Duży wpływ mają też pochwały za postępy w pracy nad projektem. Dzięki nim, pracownik czuje się doceniony i bardziej angażuje się w powierzone mu zadania.
4. Unikanie odpowiedzialności
Pracownicy unikają odpowiedzialności za przydzielone im zadania z powodu braku utożsamiania się z misją i celami firmy. Współpracownicy nie rozumieją celu swoich działań, nie rozwiązują zaistniałych problemów, nie motywują się nawzajem. Mogą pojawić się przez to konflikty, które mogą prowadzić do problematycznych sytuacji, a nawet niepowodzenia projektu.
Naucz pracowników odpowiedzialności!
Aby zespół nauczył się odpowiedzialności, należy prowadzić regularne rozmowy oraz analizy postępów w realizacji celów projektu.
Ważne jest motywowanie siebie nawzajem – zachęcaj do tego członków swojego zespołu oraz pamiętaj, aby doceniać zarówno działania całego zespołu, jak i pojedynczych jednostek, z zastrzeżeniem, aby nikogo nie faworyzować.
5. Brak dbałości o wyniki
O powodzeniu misji firmy zależy wiele czynników, między innymi ciągłe doskonalenie oraz nieprzerwana dbałość o wyniki. To właśnie od wyników zależy czy firma odnosi sukcesy czy porażki. Członkowie zespołu, którzy nie są zainteresowani wynikami firmy, kierują się własnymi celami, nie zwracając uwagi na potrzeby współpracowników i firmy.
Zadbaj o wyniki!
Aby osiągnąć dbałość o wyniki wśród członków zespołu należy przede wszystkim uświadamiać ich jakie znaczenie dla firmy mają oczekiwane wyniki. Należy też odpowiednio zaznaczyć pracownikom, jaki wpływ na sprawne funkcjonowanie firmy ma realizacja założonych celów. Gdy każdy pracownik w pełni się zaangażuje w przydzielone mu zadania, zyska na tym cały zespół.
Zadbaj o swój zespół!
Praca zespołowa to piramida, która opiera się przede wszystkim na zaufaniu. Brak zaufania przekłada się na coraz to poważniejsze konsekwencje, związane z dysfunkcjami pracy zespołowej, dlatego warto pamiętać o tym, aby wzmacniać działania zespołu od podstaw. Zespół, który jest w pełni zgrany, zmotywowany oraz zaangażowany w działania działa nieporównywalnie efektywniej, niż grupa osób z powyższymi dysfunkcjami. Pamiętaj o tym, przy kolejnym projekcie! 🙂
Dziękuję bardzo 🙂
Zaufanie, zawsze zaufanie i znanie nawzajem swoich możliwości jest obowiązkowe do skutecznego współpracowania w grupie.
Wszystko fajnie i ciekawie napisane 🙂
Bardzo dobry artykuł. Wzajemne zaufanie jest fundamentem dobrej pracy zespołowej 😉